04/03/22  ━━   10 min read

Η Καθαρά Δευτέρα πέφτει ακριβώς 48 μέρες πριν το Πάσχα, σηματοδοτώντας την έναρξη της Σαρακοστής από πλευράς εθίμων και φυσικά νηστείας. Εορτάζεται παραδοσιακά σε όλη την Ελλάδα με το πέταγμα του χαρταετού και με νηστίσιμα εδέσματα που περιλαμβάνουν θαλασσινά, ταραμά, όσπρια, λαγάνα και λαχανικά. Οι τροφές αυτές σαφώς και έχουν αξιόλογη θρεπτική αξία, είτε μικρή είτε μεγάλη μεμονωμένα η καθεμία, όμως με μικρές και απλές αλλαγές μπορούμε να συνθέσουμε ένα εξαιρετικά θρεπτικό και ισορροπημένο γεύμα Καθαρής Δευτέρας.


Διατροφική διαχείριση στο Τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

Όπως και σε όλες τις υπόλοιπες γιορτές και αργίες, αποφεύγουμε να μείνουμε νηστικοί πριν ή μετά το κυρίως γεύμα, στην προσπάθειά μας να εξισορροπήσουμε τυχόν διατροφικές υπερβολές:

  • Καταναλώνουμε κανονικά το πρωινό μας, καθώς και ένα δεκατιανό σνακ ώστε, όταν θα καθίσουμε στο τραπέζι, να μην προβούμε σε διατροφικές υπερβολές στο κυρίως γεύμα λόγω του έντονου αισθήματος πείνας που μπορεί να δημιουργηθεί από την πολύωρη αφαγία.
  • Δε χρειάζεται να τιμωρήσουμε τον εαυτό μας για τις υπερβολικές ποσότητες που τυχόν καταναλώσαμε στο γιορτινό γεύμα, τρώγοντας πολύ αυστηρή ή μικρή ποσότητα τροφής την επόμενη μέρα. Το καλύτερο είναι να επιστρέψουμε στα θρεπτικά γεύματα και σνακ ανά 3-4 ώρες, έστω και με πιο ελαφριές επιλογές δίνοντας έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά.

Στο γεύμα της Καθαρής Δευτέρας αυτό καθ’ αυτό:

  • Προτιμήστε τα ψητά ή μαγειρευτά θαλασσινά. Εάν θέλετε να τα τηγανίσετε, προτιμήστε ένα αντικολλητικό σκεύος για να χρησιμοποιήσετε λιγότερο λάδι.

    Ετοιμάστε χταποδάκι σαλάτα.

  • Καταναλώστε λαχανικά ως σαλάτα αλλά και ψητά, μαγειρεμένα ή ψημένα σε αντικολλητικό σκεύος. Προτιμήστε λαχανικά εποχής και αποφύγετε την κατάχρηση ελαιόλαδου στις σαλάτες.
  • Επιλέξτε όσπρια που αποτελούν καλή πηγή φυτικής πρωτεΐνης αλλά και φυτικών ινών. Προσθέστε τα σε σαλάτα με λαχανικά και σως από εσπεριδοειδή, στην παραδοσιακή μορφή σούπας, στον φούρνο ή ακόμα και σε μπιφτέκια ή κεφτεδάκια (π.χ. ρεβιθοκεφτέδες).

    Δείτε τη συνταγή για μπιφτέκια φακής.

  • Γεμίστε το πιάτο σας μία φορά, κρατώντας τον κανόνα του πιάτου: 1/2 λαχανικά, ¼ πρωτεΐνη (π.χ. θαλασσινά, όσπρια), ¼ υδατάνθρακες (π.χ. λαγάνα, πατάτες, ρύζι).
  • Απολαύστε τον χαλβά ως γλυκό, προσέχοντας τη συνολική ποσότητα. Ο χαλβάς έχει εξαιρετικά θρεπτικά συστατικά για μικρούς και μεγάλους, αλλά αρκετές θερμίδες. Μπορείτε να επιλέξετε ταχινένιο χαλβά χωρίς ζάχαρη ή να φτιάξετε χαλβά σιμιγδαλένιο χωρίς προσθήκη ζάχαρης.
  • Μην υπερβάλετε στην κατανάλωση αλκοόλ. Τσουγκρίστε τα ποτήρια με σύνεση. Ενδεικτικά, οι συνιστώμενες μερίδες είναι 1 μερίδα / ημέρα για τις γυναίκες και 2 μερίδες / ημέρα για τους άντρες.

Καλό είναι να μην ξεχνάτε τη σωματική δραστηριότητα. Επωφεληθείτε από το έθιμο του πετάγματος του χαρταετού περνώντας μερικές ώρες αναψυχής και κίνησης σε εξωτερικούς χώρους, ιδανικά στη φύση.

Θερμιδικό περιεχόμενο παραδοσιακών γευμάτων στο Τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

Ενδεικτικά οι θερμίδες που έχουν τα πιο συνήθη πιάτα στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας είναι:

Τρόφιμο (100gr)

Θερμίδες (kcal)

Χταπόδι βραστό

208

Γαρίδες βραστές

150

Καλαμάρι τηγανητό

214

Πατατοσαλάτα

140

Ταραμοσαλάτα

406

Ελιές

230

Ντολμαδάκια

235

Λαγάνα

250

Χαλβάς σιμιγδαλένιος

299

Χαλβάς ταχινένιος

515

Τσαγκατάκη Τσιρίγγα Μελίνα, MSc

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Επιστημονική συνεργάτης Βιοκλινικής Αθηνών 
Eπιστημονική συνεργάτης Βioiatriki+ Nutrition

04/03/22  ━━   10 min read

Η Καθαρά Δευτέρα πέφτει ακριβώς 48 μέρες πριν το Πάσχα, σηματοδοτώντας την έναρξη της Σαρακοστής από πλευράς εθίμων και φυσικά νηστείας. Εορτάζεται παραδοσιακά σε όλη την Ελλάδα με το πέταγμα του χαρταετού και με νηστίσιμα εδέσματα που περιλαμβάνουν θαλασσινά, ταραμά, όσπρια, λαγάνα και λαχανικά. Οι τροφές αυτές σαφώς και έχουν αξιόλογη θρεπτική αξία, είτε μικρή είτε μεγάλη μεμονωμένα η καθεμία, όμως με μικρές και απλές αλλαγές μπορούμε να συνθέσουμε ένα εξαιρετικά θρεπτικό και ισορροπημένο γεύμα Καθαρής Δευτέρας.


Διατροφική διαχείριση στο Τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

Όπως και σε όλες τις υπόλοιπες γιορτές και αργίες, αποφεύγουμε να μείνουμε νηστικοί πριν ή μετά το κυρίως γεύμα, στην προσπάθειά μας να εξισορροπήσουμε τυχόν διατροφικές υπερβολές:

  • Καταναλώνουμε κανονικά το πρωινό μας, καθώς και ένα δεκατιανό σνακ ώστε, όταν θα καθίσουμε στο τραπέζι, να μην προβούμε σε διατροφικές υπερβολές στο κυρίως γεύμα λόγω του έντονου αισθήματος πείνας που μπορεί να δημιουργηθεί από την πολύωρη αφαγία.
  • Δε χρειάζεται να τιμωρήσουμε τον εαυτό μας για τις υπερβολικές ποσότητες που τυχόν καταναλώσαμε στο γιορτινό γεύμα, τρώγοντας πολύ αυστηρή ή μικρή ποσότητα τροφής την επόμενη μέρα. Το καλύτερο είναι να επιστρέψουμε στα θρεπτικά γεύματα και σνακ ανά 3-4 ώρες, έστω και με πιο ελαφριές επιλογές δίνοντας έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά.

Στο γεύμα της Καθαρής Δευτέρας αυτό καθ’ αυτό:

  • Προτιμήστε τα ψητά ή μαγειρευτά θαλασσινά. Εάν θέλετε να τα τηγανίσετε, προτιμήστε ένα αντικολλητικό σκεύος για να χρησιμοποιήσετε λιγότερο λάδι.

    Ετοιμάστε χταποδάκι σαλάτα.

  • Καταναλώστε λαχανικά ως σαλάτα αλλά και ψητά, μαγειρεμένα ή ψημένα σε αντικολλητικό σκεύος. Προτιμήστε λαχανικά εποχής και αποφύγετε την κατάχρηση ελαιόλαδου στις σαλάτες.
  • Επιλέξτε όσπρια που αποτελούν καλή πηγή φυτικής πρωτεΐνης αλλά και φυτικών ινών. Προσθέστε τα σε σαλάτα με λαχανικά και σως από εσπεριδοειδή, στην παραδοσιακή μορφή σούπας, στον φούρνο ή ακόμα και σε μπιφτέκια ή κεφτεδάκια (π.χ. ρεβιθοκεφτέδες).

    Δείτε τη συνταγή για μπιφτέκια φακής.

  • Γεμίστε το πιάτο σας μία φορά, κρατώντας τον κανόνα του πιάτου: 1/2 λαχανικά, ¼ πρωτεΐνη (π.χ. θαλασσινά, όσπρια), ¼ υδατάνθρακες (π.χ. λαγάνα, πατάτες, ρύζι).
  • Απολαύστε τον χαλβά ως γλυκό, προσέχοντας τη συνολική ποσότητα. Ο χαλβάς έχει εξαιρετικά θρεπτικά συστατικά για μικρούς και μεγάλους, αλλά αρκετές θερμίδες. Μπορείτε να επιλέξετε ταχινένιο χαλβά χωρίς ζάχαρη ή να φτιάξετε χαλβά σιμιγδαλένιο χωρίς προσθήκη ζάχαρης.
  • Μην υπερβάλετε στην κατανάλωση αλκοόλ. Τσουγκρίστε τα ποτήρια με σύνεση. Ενδεικτικά, οι συνιστώμενες μερίδες είναι 1 μερίδα / ημέρα για τις γυναίκες και 2 μερίδες / ημέρα για τους άντρες.

Καλό είναι να μην ξεχνάτε τη σωματική δραστηριότητα. Επωφεληθείτε από το έθιμο του πετάγματος του χαρταετού περνώντας μερικές ώρες αναψυχής και κίνησης σε εξωτερικούς χώρους, ιδανικά στη φύση.

Θερμιδικό περιεχόμενο παραδοσιακών γευμάτων στο Τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

Ενδεικτικά οι θερμίδες που έχουν τα πιο συνήθη πιάτα στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας είναι:

Τρόφιμο
(100gr)

Θερμίδες (kcal)

Χταπόδι βραστό

208

Γαρίδες βραστές

150

Καλαμάρι τηγανητό

214

Πατατοσαλάτα

140

Ταραμοσαλάτα

406

Ελιές

230

Ντολμαδάκια

235

Λαγάνα

250

Χαλβάς σμιγδαλένιος

299

Χαλβάς ταχινένιος

515

Τσαγκατάκη Τσιρίγγα Μελίνα, MSc 

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος 

Επιστημονική συνεργάτης Βιοκλινικής Αθηνών
Eπιστημονική συνεργάτης Βioiatriki+ Nutrition